Thứ 4, 16/02/2011, 16:04
Dù lương lao động tăng xấp xỉ 10%/năm nhưng thị trường và hạ tầng Trung Quốc có quá nhiều yếu tố hấp dẫn để các doanh nghiệp không chuyển sản xuất sang các nước châu Á khác.
Ông Han Zheng, thị trường thành phố Thượng Hải – Trung Quốc, mới đây đã khiến người lao động thành phố ngạc nhiên: lương tối thiểu của họ sẽ tăng hơn 10% trong tháng 4/2011.
Sau khi tăng, thu nhập tối thiểu của người Thượng Hải lên mức khoảng chưa đầy 1.232 nhân dân tệ tương đương 187USD/tháng.
Tuy nhiên thông báo của ông Han cho thấy một xu thế đang nổi lên.
Các quan chức kinh tế Trung Quốc đang cố gắng ngăn khả năng bất ổn trên thị trường lao động như năm ngoái lặp lại và lạm phát cao sẽ có thể khiến sự lo lắng của người dân tăng lên.
Trong nhiều vụ tranh cãi và bất ổn trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 8/2010, chi nhánh của Honda tại Trung Quốc cũng như nhiều công ty cung cấp khác của Nhật như Omron chịu tác động không nhỏ.
Kết quả, hàng loạt công ty phải công bố tăng lượng. Lãnh đạo của nhà máy thuộc tập đoàn Hồng Hải (Foxconn) của Đài Loan, chuyên sản xuất sản phẩm điện tử như iPad của Apple, đã buộc phải tăng lương thêm 30% sau khi hàng loạt vụ tự tử khiến giới truyền thông và dư luận quan tâm nhiều đến điều kiện làm việc tại đây.
Thượng Hải không phải thành phố duy nhất tăng lương cho người lao động. Tháng 1/2011, Bắc Kinh nâng lương tối thiểu thêm 21% còn chính quyền thành phố Quảng Đông ở miền Nam cũng cân nhắc đưa ra quyết định tương tự.
Ông Matt Rubel, giám đốc điều hành của Collective Brands – hãng sản xuất giầy của Mỹ, đang tính chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Indonexia – đất nước nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á.
Còn ông Harry Lee, giám đốc hãng sản xuất đồ may mặc Hồng Kông Tal Apparel, cũng đưa ra quan điểm tương tự: “5 năm trước, nếu bạn hỏi tôi nên mở nhà máy ở đâu, thứ nhất là Trung Quốc, thứ hai là Trung Quốc và thứ ba cũng sẽ vẫn là Trung Quốc. Nay mọi chuyện đã khác.”
Lương lao động cao không làm mất sức hấp dẫn của Trung Quốc
Chi phí lao động tại Trung Quốc tăng cao không phải hiện tượng mới. Nghiên cứu từ Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cho thấy mức lương tại Trung Quốc đã tăng mạnh hơn so với phần lớn các nước tại châu Á trong suốt 1 thập kỷ.
Từ năm 2000 đến năm 2009, lương thực của lao động Trung Quốc tăng trung bình 12,6%/năm trong khi mức tăng này tại Indonexia và Thái Lan lần lượt là 1,5% và 0%.
Ở mức khoảng 400USD/tháng, lương lao động Trung Quốc hiện cao gấp 3 lần so với Indonexia và gấp 5 lần so với Việt Nam dù thấp hơn nhiều nếu so với Đài Loan hay Malaysia.
Tuy nhiên con số trên không nói được hết tất cả. Ông Stephen Roach, chủ tịch của Morgan Stanle châu Á, cho biết số liệu từ Ngân hàng Thế giới cho thấy năng suất lao động trong lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc tăng từ 10 dến 15%/năm từ năm 1990.
Con só này tương đương với mức tăng lương thực tế trong thập kỷ qua, như vậy chi phí lao động thực tế tăng rất ít (nếu có tính là tăng).
Tính toán của công ty Accenture chỉ ra dù lương tối thiểu tăng 30%, lợi nhuận biên của các công ty với cơ sở sản xuất quy mô lớn tại Trung Quốc giảm khoảng từ 1 đến 5%.
Thay đổi lợi nhuận biên như vậy có thể được bù lại bởi năng suất lao động cao, giảm chi phí và chuỗi cung ứng sản phẩm tốt hơn và như vậy cũng không ảnh hưởng mấy đến nhu cầu với hàng Trung Quốc.
Điều này giải thích lý do tại sao FDI vào Trung Quốc vẫn tăng. FT công bố trong năm 2010, Trung Quốc đón nhận 1.314 dự án, tăng 13% so với năm trước đó trong khi số dự án đầu tư vào châu Á giảm 6%.
Số liệu khác từ Liên hợp quốc co thấy FDI vào Trung Quốc vẫn tăng trong suốt thời khủng hoảng tài chính trong khi FDI vào nhiều nước châu Á từ năm 2008 đến hết năm ngoái vẫn giảm.
Nhiều người đã nói đến việc các công ty Trung Quốc sẽ chuyển sản xuất sang một số nước có chi phí lao động thấp hơn như Việt Nam, Bangladesh, Campuchia và một số nước khác. Tình hình tại Trung Quốc phần nào trở nên khó khăn đối với một số công ty. Công ty Li & Fung cho biết khách hàng Trung Quốc đang yêu cầu nhiều hơn về việc sản phẩm cần có xuất xứ từ nước khác.
Rất ít người nói đến việc nhóm công ty sản xuất sản phẩm công nghệ cao như chip silicon hay màn hình phẳng, trong đó chi phí lao động chiếm từ 2 đến 3% tổng chi phí, nên có kế hoạch chuyển sản xuất.
Intel, công ty sản xuất chip của Mỹ, gần đây mở nhà máy 1 tỷ USD tại Việt Nam.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định nhiều công ty công nghệ khác tại Trung Quốc sẽ không hành động tương tự bởi họ đã phụ thuộc vào nguồn cung cấp tại đây và gần nguồn tiêu thụ sản phẩm.
Ông Bhavtosh Vajpayee, trưởng bộ phận nghiên cứu về công nghệ tại CLSA ở Hồng Kông, nói: “Các công ty công nghệ cao không thể chuyển phần lớn sản xuất của họ sang các nước châu Á, người lao động tại các nước này không có đủ kỹ năng và hạ tầng mà các công ty cần.”
Ngọc Diệp
Theo Financial Times
No comments:
Post a Comment